فهرست مطالب
خلبانی پاراگلایدر : خلبان شدن آرزوی تقریباً هر کودکی است. همه ما روزی دوست داشته ایم خلبان شویم اما این شانس به چند درصد ما روی آورده است؟ این جمله را نگفتم که حسرتی به دل شما بیاندازم بلکه می خواهم بگویم نگران نباشید، چون به قول معروف هیچوقت دیر نیست!
اگر هنوز از عشق به پرواز چیزی در درون شما باقی مانده یا جوان هستید و مشتاق تر از همیشه، می توانید با پاراگلایدر به یک خلبان ماهر تبدیل شوید. خلبانی پاراگلایدر فرصت پرواز کردن را پیش پای شما می گذارد تا بتوانید این آرزوی دیرینه بشری را زندگی کنید.
البته شما می توانید برای تجربه پاراگلایدر ابتدا پروازهای تفریحی دو نفره انجام دهید و با حس و حال این ورزش آشنا شوید و بعد اگر مایل بودید به یک خلبان پاراگلایدر تبدیل شوید در کلاس های آموزشی شرکت کنید.
در این مقاله از آسمان تهران قصد داریم در خصوص خلبانی پاراگلایدر و مباحث مربوط به پرواز اکتیو با شما صحبت کنیم. اگر یک خلبان پاراگلایدر هستید یا در دوران آموزش پاراگلایدر به سر می برید، مطالعه این مقاله می تواند برای شما مفید باشد.
آموزش خلبانی پاراگلایدر از چند دوره مختلف تشکیل شد است. برای اینکه بتوانید به یک خلبان حرفه ای پاراگلایدر تبدیل شوید باید دوره های زیر را پشت سر بگذارید:
گرفتن گواهینامه هرکدام از این دوره ها برای ثبت نام در دوره بعدی ضروری است. البته الزامی نیست که همه این دوره های آموزشی را پشت سر بگذارید. چون حتی بعد از دوره مبتدی هم می توانید پروازهای بسیار ساده با پاراگلایدر انجام دهید. اما افرادی که قصد دارند به تنهایی و بدون نیاز به نظارت مستقیم یک مربی حرفه ای پروازهای تفریحی با پاراگلایدر انجام دهند معمولا آموزش را تا دوره مستقل یا امنیت پرواز ادامه می دهند.
اما کسانی که قصد دارند خلبانی پاراگلایدر را تا مراحل حرفه ای ادامه دهند و برای شرکت در مسابقات آماده شوند، باید گواهینامه دوره پیشرفته را بگیرند.
علاوه بر این دوره های پاراگلایدر اصلی، چند دوره تکمیلی برای تقویت مهارت ها پروازی نیز وجود دارند که عبارتند از:
برخلاف خلبانی پسیو که طی آن خلبان صرفاً کنترل بال را در دست گرفته و نسبت به تغییرات جریان باد واکنش نشان می دهد، خلبانی اکتیو به معنای آن است که خلبان به صورت فعالانه از بدنش برای کنترل بال استفاده می کند. خلبانی اکتیو شامل تغییر وضعیت بدن در طول پرواز، چرخاندن سر، تغییر مرکز گرانش و غیره است. به همین خاطر هم هست که به آن پرواز اکتیو یا فعال گفته میشود.
اساساً افرادی که قصد دارند خلبانی پاراگلایدر را تا دوره های حرفه ای دنبال کنند باید با تکنیک های پرواز اکتیو آشنا باشند. پروازهای پسیو بیشتر مناسب پاراگلایدر سوارهای تفریحی است، خلبان های حرفه ای پرواز اکتیو انجام می دهند.
یکی از پایه ای ترین تکنیک های پرواز اکتیو ترماگیری از جریان های هوایی است. پرواز ترمال به معنی مهارت خلبان در استفاده از جریان های هوای گرم بالا رونده ای است که به خاطر تغییر دمای سطح زمین در واکنش به تابش نور خورشید اتفاق می افتند.
در پرواز ترمال خلبان پاراگلایدر به صورت فعالانه تلاش دارد تا این جریان های هوایی را پیدا کرده و وارد آن ها شود. با این کار هم می تواند ارتفاع بگیرد، هم سرعت پرواز را بیشتر کند و هم مدت پرواز را طولانی تر نماید.
ترمالگیری یکی از اصول اولیه برای پروازهای اکتیو حرفه ای است. مبانی پایه این تکنیک از دوره مستقل آموزش داده می شوند اما برای ترمالگیری پیشرفته باید در دوره های متوسطه به بالا شرکت کنید.
یکی دیگر از مهارت های مهم در پروازهای اکتیو، تکنیک استفاده صحیح از ترمزهای دیفرانسیلی است. شما می توانید سرعت پرواز را با استفاده از ترمزهای قرار گرفته در سمت چپ و راست بال کنترل کنید.
زمانی که هر کدام از این ترمزها را می کشید می توانید جهت حرکت بال را کنترل کنید. کشیدن این ترمزهای قرینه به صورت همزمان یا جداگانه به شما اجازه می دهد تا سرعت و جهت حرکت پرواز را مشخص کنید.
یک خلبان آموزش دیده پاراگلایدر که از مهارت های پرواز اکتیو استفاده می کند می تواند با استفاده از همین تکنیک های ساده مانورهای پیچیده انجام دهد و سرعت و دقت پروازش را به بهترین شکل ممکن کنترل نماید. هرچند مانند هر ورزش دیگری، خلبانی اکتیو پاراگلایدر نیز به سال ها آموزش و تمرین، صبر و دقت نیاز دارد.
یادتان باشد که انجام کامل پروازهای اکتیو توسط خلبان پاراگلایدر به سطح بالایی از مهارت نیازمند است. اگر خلبان مهارت کافی نداشته باشد، پرواز اکتیو می تواند برایش خطر آفرینی کند.
اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم، پرواز اکتیو راهی هیجان انگیز تر و موثرتر برای خلبانی پاراگلایدر است. چون خلبانانی که پرواز اکتیو انجام می دهند نه تنها می توانند روی خط صاف پرواز کنند، بلکه می توانند به آسانی بچرخند، تغییر جهت دهند و مانورهای پیچیده تری را در هنگام پرواز، تیک آف و لندینگ به انجام برسانند.
خلبانی پاراگلایدر جدای از مهارت به مجوز هم نیاز دارد. در بسیاری از کشورهای جهان برای پاراگلایدر سواری نیازی به مجوز نیست، اما ایران و چندین کشور بزرگ دیگر از جمله این کشورها نیستند.
برای اینکه بتوانید در ایران آزادانه پاراگلایدر سواری کنید باید گواهینامه پاراگلایدر را گرفته باشید. البته پاراگلایدر یک گواهینامه واحد ندارد. به عبارت دیگر پس از اتمام هر کدام از دوره های آموزش پاراگلایدر می توانید گواهینامه آن دوره را بگیرید و با همان گواهینامه نیز پرواز کنید.
به عنوان مثال افرادی که تنها دوره مبتدی را پشت گذاشته اند هم گواهینامه پاراگلایدر دریافت می کنند و اجازه پرواز دارند. اما در گواهینامه دوره مبتدی ذکر می شود که خلبان تنها مجاز به انجام پروازهای سولو روی خط صاف و تحت نظارت مربی است.
داخل گواهینامه پاراگلایدر، دوره هایی که پشت سر گذاشته اید مشخص خواهد بود. بنابراین تنها به تناسب گواهینامه خود می توانید پرواز کنید.
جدای از اجازه پرواز، داشتن گواهینامه پاراگلایدر از چند منظر دیگر هم اهمیت دارد. اول اینکه برای شرکت در هر دوره آموزشی باید گواهینامه دوره قبلی را گرفته باشید. این یک پیش نیاز مهم برای آموزش پاراگلایدر است.
همچنین گواهینامه به خوبی رتبه خلبان و سطح مهارت های او را نشان می دهد که این موضوع به هنگام پروازهای دسته جمعی و شرکت در رویدادهای مختلف پروازی اهمیت زیادی دارد.
در دوره های آموزش پرواز، شما همواره باید لاگ بوک مخصوص خودتان را داشته باشید و سابقه های پروازی خود را با ذکر مدت زمان دقیق در آن ثبت کنید. این لاگ بوک نشان می دهد که چند ساعت در چند دوره تجربه پرواز داشته اید تا بتوانید گواهینامه دوره را دریافت کنید. به عنوان مثال برای گرفتن گواهینامه دوره مستقل باید ۲۰ ساعت تجربه پرواز داشته باشید و لاگ بوک شما این موضوع را ثابت می کند.
در ایران برای گرفتن گواهینامه پاراگلایدر دو مرجع قانونی وجود دارد:
اما مجوز و گواهینامه ای که در ایران دریافت می کنید اعتبار بین المللی ندارد. یعنی با گواهینامه ایرانی نمی توانید در کشورهای دیگری که از شما گواهینامه می خواهند پرواز کنید. برای پاراگلایدر سواری در کشورهای خارجی باید از مراجع بین المللی FAI و APPI گواهینامه بگیرید. خوشبختانه نمایندگی این موسسات بین المللی در ایران وجود دارد.
پاراگلایدر اتفاقا یکی از امن ترین ورزش های پروازی است. البته مهارت خلبان نقش بسیار مهمی در امنیت پرواز دارد. اما به صورت کلی اگر اصول و قواعد اصلی را رعایت کنید هیچ خطری شما را تهیدید نخواهد کرد. بزرگترین تهدید ترس و اشتباهاتی است که خود خلبان مرتکب آن ها می شود. چون خیلی به ندرت پیش می آید در شرایطی قرار بگیرید که کنترل بال پاراگلایدر یا فرود آمدن ناممکن باشد.
یکی از آموزش های اصلی پاراگلایدر این است که ابتدا شرایط را بررسی کنید و در صورت نامساعد بودن وضعیت اصولا پرواز را شروع نکنید. اما در بدترین حالت که کنترل بال کاملا از دست خلبان خارج شود نیز همیشه یک چتر نجات اضطراری همراه شما هست تا جان شما را نجات دهد.
انتخاب یک مربی خوب برای آموزش پاراگلایدر اهمیت بسیار زیادی دارد. یادتان باشد که خلبان پاراگلایدر معمولا به خوبی مربی خودش است. پس هرچقدر مربی حرفه ای تر و بهتری را پیدا کنید، به نفع شما خواهد بود.
برای تشخیص یک مربی خوب پاراگلایدر می توانید لاگ بوک او را مشاهده کنید و ببینید که چقدر تجربه پرواز داشته است، گواهینامه او را بررسی کنید و ببینید مهارت هایش در چه سطحی است، نظرات شاگردان سابق او را جویا شوید و مدت زمانی که قصد دارد برای آموزش شما صرف کند را با دیگران مقایسه کنید.
اصولا همه افراد با هر شرایطی می توانند به یک خلبان پاراگلایدر تبدیل شوند. برای خلبانی پاراگلایدر کافی است بالای ۱۸ سال سن داشته باشید، چون افراد تا ۶۰ و حتی ۷۰ سالگی (اگر شرایط بدنی مناسبی داشته باشند) هم می توانند پاراگلایدر سواری کنند.
وزن شما نیز روی این مسئله تأثیر چندانی نخواهد داشت. افراد با ۴۰ تا ۱۱۰ کیلوگرم وزن می توانند خلبانی پاراگلایدر کنند و مشکلی از این بابت نخواهند داشت. از بابت شرایط آمادگی جسمانی نیز کافی توان کمی دویدن در هنگام تیک آف، بالا رفتن از چند پله برای رسیدن به سکو و البته تحمل فشار اندک لندینگ را داشته باشید.
خلبانی پاراگلایدر مرد و زن هم ندارد و همه می توانند بدون هیچ محدودیتی این کار را انجام دهند.
در دوره آموزش پاراگلایدر مبتدی آکادمی آسمان تهران تمام تجهیزات پروازی از جمله چتر و هارنس و کلاه و غیره را د اختیار شما قرار می دهد. بنابراین داشتن لباس و کفش مناسب کافیست. اما از دوره مستقل به بعد باید شخصاً لوازم و تجهیزات پروازی را خریداری کنید.
هزینه آموزش پاراگلایدر بسته به دوره های آموزشی متفاوت است. طبیعتا هزینه هر دوره به صورت جداگانه پرداخت خواهد شد. در سال ۱۴۰۲ به صورت میانگین هزینه هر دوره آموزش پاراگلایدر تحت نظارت یک مربی خوب و حرفه ای بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان است.
این هزینه جدای از هزینه ای است که باید برای خرید تجهیزات پاراگلایدر صرف کنید. خرید چتر و هارنس و سایر تجهیزات برای یک خلبان حرفه ای می تواند بین ۵ تا ۱۰ هزار دلار هزینه داشته باشد. البته با خرید لوازم دست دوم و سالم می توانید ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه ها را کاهش دهید.
خلبانی پاراگلایدر به آموزش، مهارت و تجربه نیاز دارد. شما می توانید خلبانی پاراگلایدر را تا مراحل اولیه و در سطح پروازهای تفریحی دنبال کنید یا می توانید آموزش های خود را کامل کرده و به یک خلبان حرفه ای تبدیل شوید. انتخاب با شماست. طبیعتا هرچقدر سطح مهارت های شما بالاتر باشد می توانید به لذت های بیشتری از پرواز با پاراگلایدر دست پیدا کنید.